Doelen stellen: must voor succesvolle ondernemers

Doelen stellen. Sommige ondernemers genieten ervan, anderen vinden het verschrikkelijk. Ik heb jarenlang geworsteld met doelen stellen, vooral omdat doelen voelden als ‘ik moet weer iets’. Inmiddels heb ik een systeem waarbij ik regelmatig doelen stel en ook bijschaaf. Dat helpt om op koers te blijven. Handig, want ik heb veel ideeën en voor ik het weet ben ben ik van mijn koers af.

‘Een doel is een droom met een deadline’, zei Napoleon Hill ooit in het klassieke boek Think and grow rich. Het stellen van doelen is noodzakelijk voor iedere ondernemer, maar zeker voor creatieve ondernemers. Het zijn geen deadlines maar lifelines. Gek eigenlijk dat zo weinig mensen hun doelen concreet op papier zetten. Waarom is dat zo belangrijk? Doelen hebben een aantal voordelen:

Reden 1: Doelen geven focus. Ze maken je ideeën concreet

Een doel zorgt ervoor dat de ideeën die in je hoofd zitten concreet worden. Een langetermijnvisie is het gevolg van het realiseren van kortetermijndoelen. Wanneer jij die op papier zet, kun je een plan maken om ze te realiseren.

Reden 2: Doelen motiveren. Ze zorgen voor succeservaringen

Succes is een gevoel. Wanneer jij succesvol bent, bepaal je helemaal zelf. Doelen stellen voor jezelf helpt om dat succes ook te ervaren. Vaak raad ik ondernemers aan om in een apart notitieboekje hun doelen bij te houden. Het voelt fantastisch om een doel af te vinken en te weten dat je weer iets hebt gerealiseerd.

Reden 3: Doelen zorgen voor persoonlijke groei. Ze stimuleren je persoonlijke ontwikkeling.

De weg naar je doel is misschien wel belangrijker dan de realisatie ervan. Als jij doelen stelt voor jezelf, zijn dat altijd dingen die je nog niet gerealiseerd hebt. Veelal vragen doelen om het ontwikkelen van nieuwe vaardigheden op een specifiek gebied. Als je een doel bereikt hebt, stel je weer nieuwe doelen. Het plezier daarvan is veelal van korte duur. De vaardigheden die je hebt ontwikkeld tijdens het proces, houd je altijd bij je en kun je de rest van je leven blijven inzetten.

Maak je doelen zo concreet mogelijk. Stel jezelf vragen op drie niveaus.

Niveau 1: Wat wil je hebben?

Het ontbreken van bepaalde materiële zaken (een veilig dak boven je hoofd bijvoorbeeld) kan je ongelukkig maken. Maar omgekeerd is het niet zo dat meer of mooiere spullen je per definitie gelukkiger maken. De waarde die je hecht aan je nieuwe telefoon of die nieuwe auto vaak is vaak sneller verdwenen dan je bij de aanschaf verwacht. Toch raad ik je aan om met het opschrijven van je materiële doelen te beginnen. Het is vaak het makkelijkste startpunt. Het is concreet en het helpt je om meer te weten te komen over wat jij belangrijk vindt.

Veel mensen laten zich, wanneer zij een doelstelling formuleren, beperken door de realiteit van vandaag. De vragen hieronder helpen je om je verbeelding te gebruiken en een lijst uit te werken van alles wat je zou willen hebben als de mogelijkheden onbeperkt zouden zijn. Door deze wensen op papier uit te werken wordt je verbeelding aan het werk gezet, en dat helpt je om in beweging te komen.

• Wat zou je aanschaffen als geld onbeperkt zou zijn?
• Hoe ziet je droomhuis eruit?
• Wat voor een auto zou je rijden?
• Wat voor vakanties zou je willen?
• Welke reizen zou je willen maken?
• Welke ervaringen heb je altijd al willen hebben?
• Waar heb je als kind altijd al van gedroomd?
• Wat voor relaties zou je willen hebben (zowel in vriendschappen, familiebanden als in de liefde)?

Toen ik voor mezelf voor het eerst deze lijst maakte werd ik verrast door ideeën die in me opkwamen. Als kind droomde ik er altijd al van om vanuit mijn slaapkamerraam via een glijbaan m’n eigen zwembad in te kunnen duiken. Tot op de dag van vandaag is dat één van de beelden die me is bijgebleven. Als alles mogelijk is… waarom dat dan niet? 

Niveau 2: Wat wil je doen?

Stel je voor dat je alles zou hebben wat je hart begeert, maar je zou iedere dag naar een verschrikkelijke werkplek moeten. Daar word je niet gelukkig van. Dus zorg dat je plezier hebt in wat je doet. En dat wat je doet bij je past. Welke doelen wil je bereiken? Als alles mogelijk is, wat is dan je antwoord op de volgende vragen (schrijf het op!):

• Welke momenten in je leven maken je gelukkig?
• Op welke momenten in je leven voel je verbinding met anderen?
• Wat zeggen familie en vrienden over je wanneer ik ze zou vragen waar jij goed in bent?
• Welke momenten in je leven geven je het gevoel echt iets bij te dragen?
• Wat wil je veranderen in je directe omgeving of in de wereld als geheel?

Niveau 3: Wie wil je zijn?

De derde belangrijke vraag die jezelf moet stellen als je een doelstelling formuleert is: ‘wie wil ik zijn?’

Geen gemakkelijke vraag. Ontdekken wie je bent is een reis die je hele leven duurt. Wie je bent staat niet vast. Je zit continu in een groeiproces. Iedere dag opnieuw leer je over jezelf, je relaties en je omgeving.

Welke talenten we bij onze geboorte hebben meegekregen kunnen we niet beïnvloeden. Wel kunnen we de keuze maken om de talenten die we hebben en bij onszelf herkennen verder te ontwikkelen. En om wat we nog niet hebben (maar wel willen) te verkennen en ons eigen te maken.

Het is een reis van het hoofd naar het hart. Bepaal welke eigenschappen je wilt ontwikkelen en koppel daar zo concreet mogelijk doelen aan. Ze zullen dan misschien niet allemaal direct deel uitmaken van wie je bent, maar dat worden ze wel.

Met het beantwoorden van deze vragen heb je een eerste stap gezet richting bereiken van je doelen. Meer inspiratie kan je vinden in mijn boek ‘Fluitend Veranderen’.

Doelen stellen is zinloos als je ze niet omzet in actie!

Doelen stellen, het is een van de belangrijkste bronnen van motivatie. En dat geldt zeker als ondernemer of ZZP’er. Zonder doel heb je geen richting voor ogen, waardoor het niet meevalt om ergens naartoe te werken. Maar als ZZP’er jezelf concrete doelen stellen is niet altijd even makkelijk. Vaak blijft het een beetje ‘vaag’. Daarom is het belangrijk om je doelen concreet te maken, zo concreet mogelijk. De meest bekende methode hiervoor is door je doelen SMART te maken:
SMART-doelen zijn:

• Specifiek

• Meetbaar

• Acceptabel

• Realistisch

• Tijdgebonden

Je zorgt er met de SMART doelen voor dat je heel goed weet waar je naar toe wilt, je de resultaten kunt meten en je er binnen een gestelde periode voor zorgt dat je het realistische doel behaalt.

Een doel is alleen effectief als je ze ook daadwerkelijk tot uitvoer brengt. Daarom is het belangrijk om een effectief systeem te hebben om je doelen tot uitvoer te brengen.

Succesvolle ondernemers denken op papier

Doelen stellen is niet alleen belangrijk voor het realiseren ervan, het zorgt er ook voor dat je actief leert tijdens het proces. Om alles wat je leert vast te houden, is het goed om regelmatig lessen die je leert uit te schrijven. Wees een goede student en maak notities; misschien wel een van de beste adviezen die ik ooit heb gekregen. Wanneer je een fantastisch idee hebt, schrijf het dan op en vertrouw niet op je geheugen.

Succesvolle ondernemers denken op papier, zodat ze terug kunnen kijken op wat ze hebben geleerd. Bovendien bevordert het je persoonlijke effectiviteit. Schrijf daarom de belangrijkste lessen op die je trekt uit alles wat je meemaakt. Dat helpt om ze deel van jezelf te maken en vergroot de impact van je leerervaringen. Zo dwing je jezelf om wat je geleerd hebt zó te structureren dat het logisch op papier staat. Je geeft woorden aan je leerervaring en construeert die opnieuw. We worden overladen met prikkels, maar door iets op te schrijven geven we die ene ervaring of gedachte meer belang dan de ruis in onze maatschappij. Een idee kan immers een grote impact hebben op je onderneming, je leven of dat van anderen.

“Tussen waar je nu staat en waar je wilt zijn wacht een serie te nemen acties”

Mensen die op de lange termijn succesvol blijven, besteden jaarlijks ten minste tien procent van hun tijd (en geld) aan gerichte opleiding en training. Dat lijkt veel, maar de vaardigheden die je nu opdoet, kun je voor de rest van je leven gebruiken. Een prima investering.

Welke vaardigheden heb je nodig?
Welke nieuwe vaardigheden zijn noodzakelijk voor het realiseren van je toekomstvisie? Op welke gebieden heb je meer kennis nodig? Kijk eens welke trainingen en opleidingen daarvoor beschikbaar zijn, en besluit dat het je geld en tijd waard is om hierin te investeren. Eigenlijk ben je daar al mee begonnen. Je leest immers dit artikel. Officieel goed bezig.

Over alle onderwerpen die je maar kunt bedenken zijn boeken beschikbaar. Bovendien zijn boeken niet zo gek duur. Wanneer ik tijdens seminars vraag welke drie boeken deelnemers het laatste halfjaar hebben gelezen, kan slechts een klein deel antwoord geven. Veel mensen lezen niet of weinig. Een gemiste kans.

Als je je kennis vergroot, vergroot je ook je kansen
Door te leren herken je ook kansen die zich voordoen, volgens het principe ’When the student is ready, the teacher appears.’ Als je met de blik van een student om je heen kijkt, gericht om je te ontwikkelen, blijken er overal mensen rond te lopen van wie je iets kunt leren. Leer daarbij om je oordeel uit te stellen. Veel te vaak zijn we als eigenwijze ondernemers geneigd te denken dat we de waarheid in pacht hebben en dat onze visie de enige juiste is. Er zijn echter ontelbare manieren om naar de wereld te kijken. Hoe opener je blik is, hoe rijker je beeld van de wereld wordt. En dat creëert kansen.

Luisteren kan ook. Hoeveel uur per week zit je alleen in de auto? Wanneer je dagelijks naar je werk gaat, zitten daar waarschijnlijk wel wat reisuren in. Die zijn prima te gebruiken om te leren. Er zijn vele audioprogramma’s en podcasts die je mentaal uitdagen en je kennis bijbrengen over de onderwerpen waarover je meer wilt weten. Tover je auto om tot een klaslokaal en gebruik je tijd nuttig. Bovendien: wanneer je naar een audioprogramma luistert, worden de files een stuk minder erg.