Businessmodel Navigator

Doel: Innovatie met businessmodelpatronen

Achtergrond van het model

De toekomstige concurrentiekracht van organisaties ligt niet in de ontwikkeling van nieuwe processen, nieuwe ideeën of nieuwe markten. Deze ligt in het ontwerpen van nieuwe businessmodellen. Het overall businessmodel bestaat uit vier dimensies getoond in de vorm van een magische driehoek. 

1. De klant. – Van belang is het om te weten wat nu precies (potentiële) klanten zijn en welke segmenten deze vertegenwoordigen. Klanten vormen het hart van een businessmodel. Hier is geen uitzondering op. De klant is diegene die de factuur betaalt. 
2. De Waardepropositie. – De waardepropositie is de reden waarom een (potentiële) klant meer wil weten en het product of de dienst wil kopen. De toegevoegde waarde is de waarde die de (potentiële) klant toebedeelt aan het product of de dienst. 
3. Value chain. – De waardeketen laat de wijze zien waarop een organisatie haar toegevoegde waarde creëert, communiceert en levert. Deze processen en activiteiten, samen met de middelen, de vaardigheden en de coördinatie hiervan, maken de waardeketen van de organisatie. 
4. Het winstmechanisme. – Winst is noodzakelijk voor elke organisatie. Winst is nodig om te kunnen investeren in nieuwe producten en diensten en derhalve nodig voor het behouden van de continuïteit van de organisatie.

Deze magische driehoek heeft verbanden op de hoeken. Wanneer een van de hoeken verandert, veranderen de andere twee hoeken ook. Een businessmodel definieert Wie de klanten zijn, Wat de organisatie verkoopt, Hoe het product of de dienst gerealiseerd wordt en Waarom de organisatie winst maakt. Het verschil met proces of productinnovaties is dat bij innovatie van het businessmodel bijna altijd twee van de vier Wie, Wat, Hoe, Waarom betrokken zijn. Een businessmodel is bedoeld om toegevoegde waarde te realiseren en vast te houden. In voorkomende situaties zijn organisatie wel in staat om dit te doen voor hun klanten en onvoldoende voor henzelf. Organisatie die businessmodellen willen innoveren krijgen te maken met drie uitdagingen.

1. Denk buiten de dominante logica van de branche.
2. De moeilijkheid om te denken in termen van businessmodellering in plaats van het proces van producten modellering. 
3. Het ontbreken van tools.

Om aan deze uitdagingen tegemoet te komen, kunnen organisaties gebruik maken van de Businessmodel Generator. 

Toepassing Businessmodel Navigator

Businessmodellen zijn er in vele varianten en vormen. Elke organisatie, hoe groot of hoe klein ook, heeft een businessmodel. Maar er zijn niet zo veel businessmodellen als er organisaties zijn. Er bestaan vijfenvijftig verschillende typen businessmodellen waarmee alle businessmodellen vergeleken kunnen worden.  De Businessmodel Navigator helpt organisaties hun businessmodel te vernieuwen. Deze aanpak werkt volgens vier stappen.

1. Initiatie: analyseer het ecosysteem. – de eerste stap is inzicht krijgen in de werking van het bestaande systeem. In deze stap wordt een gedetailleerde beschrijving van het bestaande businessmodel gemaakt, inclusief de stakeholders en invloedsfactoren op het businessmodel. 
2. Ideeën: het aanpassen van patronen. – Het aanpassen van bestaande patronen is erg moeilijk omdat men vastzit met het denken in deze bekende en bestaande patronen. Om dit te doorbreken worden de vijfenvijftig patronen geconfronteerd met het bestaande businessmodel. Door de patronen toe te passen op het bestaande model en te kijken welke nieuwe ideeën hieruit voortvloeien ontstaan er nieuwe businessmodellen.
3. Integratie: het businessmodel vormgeven. –  Uit de vorige fase zijn ideeën gekomen die kunnen leiden tot nieuwe businessmodellen. Voor dat een idee levensvatbaar kan worden moeten de interne- en externe consistentie op orde zijn. De interne consistentie is het op een lijn brengen van het Wie, Wat, Hoe, Waarom principe. De externe consistentie betreft de afstemming op de externe omgeving van de organisatie zoals trends en concurrentie.
4. Implementatie: realisatie van de plannen. – Het invoeren van een nieuw businessmodel kan het beste stap voor stap gedaan worden met behulp van proptypen die op kleine schaal getest kunnen worden. Op basis van de feedback kan het nieuwe model nog beter afgestemd worden op de markt en de risico’s van mislukking verminderen. Dit proces is afgeleid van het Design Thinking Process. 

Resultaat van het model

Een nieuw businessmodel dat tegemoet komt aan de gevraagde waarde vanuit de afnemers, sterk is ten opzichte van de concurrentie en de medewerkers ruimte biedt om zich verder te ontplooien. 

Aandachtsgebieden Businessmodel Navigator

Het invoeren van een nieuw businessmodelis geen project wat zomaar uitgevoerd kan worden met een begin en einddatum. Al lezend wordt het heel praktisch beschreven, maar de praktijk is weerbarstiger dan de theorie. 

Auteur: Oliver Gassmann, Karolin Frankenberger, Michaela Csik

Jaar ontwikkeld: 2014

Ook bekend als: Businessmodel Navigator

Literatuur

Gassmann, O., et.al., (2014), The businessmodelnavigator, Harlow, Pearson Education Ltd